Modulaire houtsystemen passen uitstekend binnen het ‘circulair bouwen’. Naast het feit dat HoutSkeletBouw (HSB) een lichte bouwmethode is, makkelijk te transporteren en makkelijk aanpasbaar is, is het ook nog eens makkelijk inpasbaar in het circulair bouwen door de hoge mate van flexibiliteit en het demontabel zijn van de bouwdelen.
Voor ons begon het met een modulair concept voor het onderwijs. Vloeren van beton, gevels en daken van houtskeletbouw, waarvan we de ene keer een school bouwen, daarna een kantoor en deze vervolgens weer als woon- of zorggebouw toepassen. Zolang we de componenten blijven toepassen zoals we ze vanaf het begin toegepast hebben, is er geen sprake van downcyclen. Bij dit concept is hergebruik vanaf het begin een uitgangspunt geweest. Knooppunten en maatvoering liggen vast, we hebben er dus eigenlijk ‘legoblokjes’ van gemaakt om het zo generiek mogelijk te maken.
Ook voor het bouwen met hout is dit super interessant.
Nu schrijven we gebouwen vaak volledig af, maar hout behoudt veel langer zijn waarde. Daar koppelen we een restwaarde aan. Nu zoekt een belegger of bank de toegevoegde waarde in het (gebruik van) het gebouw zelf, om het te gebruiken als onderpand om er een financiering op te verstrekken. Veel interessanter is het om niet alleen economisch naar het gebouw te kijken, maar ook naar de gebruikte grondstoffen. Zo kun je al snel een groot deel van de restwaarde toekennen aan de gebouwgrondstoffen die goed herbruikbaar zijn, met een langere levensduur dan het gebouw zelf.
Aan het einde van de rit is een gebouw feitelijk een grondstoffenbank. Gebruik daarom elementen die uiteindelijk in gebruik niet hoeven te verouderen. Isolatiemateriaal blijft bijvoorbeeld zijn isolatiewaarde houden in een element. Hout ook, mits het goed gedetailleerd is en toegepast wordt zoals het toegepast moet worden. Met HSB kun je droge verbindingen maken, zodat je delen weer kunt demonteren en hergebruiken. Nat gestort beton is alleen te slopen en niet te hergebruiken in dezelfde toepassing (downcyclen) terwijl hout veel langer toepasbaar blijft in verschillende functies (upcyclen).
Gebouwen, systemen en elementen – gemaakt met hernieuwbare grondstoffen – zijn makkelijk aan te passen bij hergebruik met de dan geldende eisen aan esthetica, bouwfysica en constructie. Zo is er eenvoudig een nieuwe smoel aan te geven zonder het basiselement te downcyclen. Een gebouw kun je ontleden en de componenten of materialen die vrijkomen weer gebruiken voor nieuwe elementen. Zo kun je het plaatmateriaal opnieuw toepassen, kozijnen opnieuw gebruiken etc.
Met minimale energie kun je ze op hetzelfde niveau hergebruiken. Gevels van 15 jaar oud binnen je fabriek halen, hier en daar een kleine reparatie, een likje verf en je hebt weer een ‘nieuwe gevel’. Zelfs met nieuw, hoogwaardig glas erin, indien gewenst.
Circulair en modulair bouwen zou al veel meer generiek kunnen gebeuren. Wij bleken in staat om een concept te ontwikkelen – geboren vanuit de scholenbouw – dat qua maatvoering en uitvoering van elementen meekan met de voortdurend veranderende marktvraag in meerdere toepassingen;
Ik hoor het nog weleens, maar systeembouwen levert echt geen eenheidsworst. We werken met gerenommeerde architecten die vanuit ons systeem kunnen en willen ontwerpen. De opdrachtgever geeft z’n PvE (Programma van Eisen) door of mag zelf ontwerpen binnen de kaders van het concept. Uiteindelijk staat er een circulair gebouw wat volledig voldoet aan het PvE, een prachtige architectuur heeft en een meer dan tevreden gebruiker kent.
Wij zijn met modulaire houtskeletbouw in ieder geval klaar voor de toekomst!
En jij?